EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme)
EMDR, istemli yapılan göz hareketleri ile birlikte yaşanılan olumsuz anılar düşünüldüğünde; bu anıların yarattığı rahatsız edici duyguları önemli oranda azalttığı kanıtlanan bir psikoterapi yöntemidir. 1987 yılında Francine Shapiro tarafından bulunan bu psikoterapi yöntemi klinik alanda büyük ilgi görmüştür. Bu yöntem sayesinde ilaç tedavisine veya hipnoza gerek duymadan, bir çok travma odaklı psikolojik rahatsızlıkların sağaltımı kısa süre içinde başarı ile tamamlanabilmiştir.
EMDR çocuk, ergen/genç ve yetişkinlerde farklı yaş grupları üzerinde uygulanabiliyor. Birçok psikolojik rahatsızlık üzerinde etkinliği kanıtlanmıştır.
EMDR hangi rahatsızlıklarda kullanılıyor?
Bunlardan başlıcaları;
EMDR başka bir deyişle duyarsızlaştırma tekniğidir. Bu yöntem 8 adımda uygulanan bir tekniktir. İlk aşamada terapist danışanın geçmiş problemlerini öğrenerek, duygusal strese neden olan travmatik anıların saptamasını yapar ve danışana uygun bir terapi planı belirler. Bu terapi planı hastanın gelecekte ihtiyaç duyacağı özel beceri ve davranış normlarının geliştirilmesini kapsar.
İkinci aşamada, terapist danışanla stresle başa çıkma konusunda çeşitli teknikler öğretir ve bu şekilde danışanın duygusal stresle başa çıkmak konusunda çeşitli yollara sahip olmasını garantiye alır. Amaç; danışanın terapi gördüğü tüm seanslarda sürecin dengeli olarak işlemesini sağlarken problemin hızlı ve etkili bir şekilde çözülmesini sağlamaktır.
Üçüncü aşamadan altıncı aşamaya kadar geçen süreçte terapist, üstünde çalışılacak malzemeyi belirler. Bu aşamada danışandan yaşadığı travmatik olayı tanımladığına inandığı bir resmi gözünde canlandırması ister. Bu şekilde bu olumsuz anılarla ilgili depolanmış bilgiye ulaşmak amaçlanır. Danışanın bu travmayla ilgili oluşturduğu olumsuz bilişler keşfedilip onları yeniden işleyerek, bu düşüncelere karşı duyarsızlaştırıp, bu olumsuz bilişin yerine olumlu düşünceler yerleştirilmeye çalışılır. Bunun sonucunda danışanlar olumlu düşüncelere sahip oldukça başa çıkma stratejilerini de geliştirmeye başlarlar.
EMDR uygulaması sırasında göz hareketleri kullanılarak beynin sağ ve sol yarım küresine sırasıyla uyarılar gönderilir. Bunun sebebi önemli derecede iyileşme özelliğine sahip olan beynimizin bu göz hareketleri ile birlikte doğal iyileşme becerisini harekete geçirmektir. Bu durum biraz da uykunun REM (derin uyku) evresindeki işleve benzemektedir. Bu şekilde terapistin kontrolünde yapılan bu terapinin sonunda danışanların kendi kendilerini iyileştirilmeleri sağlanır.
EMDR uygulamasının son aşaması kapanış evresi niteliğindedir. Bu seansta danışanın güncel durumu ile ilgili bilgileri öğrenilip, görüşleri alınır.
Yapılan çalışmalara bakıldığında danışanların EMDR yöntemiyle ilk 2 seanstan sonra anlamlı oranda iyileşme gösterdiği, ortalama 5-10 seans sonunda iyileştiği ve terapinin sonlandırıldığı görülmüştür.
Çiğdem Doğru
Psikolog