MERSİN   FORUM  ÇÖZÜM   KLİNİK    PSİKOTERAPİ MERKEZİ

Demans (Bunama) Nedir?

Genellikle ileri yaşlarda sonradan ortaya çıkan ve çoğu kez yavaş ilerleyici olan, beynin bilgi, davranış ve gündelik yaşamı sürdürme konularında gösterdiği yetersizliktir. Her unutkanlık demans değildir. Hafıza yanında başka becerilerin de (konuşma, alet kullanma vb.) etkilenmesi ve kişinin günlük hayatının etkilenmesi durumunda biz bu tabloya demans diyoruz. Kişinin normal yaşamının etkilenmesi tanı için önemlidir.

Demans sadece hafıza problemi değildir . Bellek kaybı yanında, edinilmiş becerileri (örneğin giyinme, düzgün bir biçimde yemek yeme, alet kullanma becerilerini) yapmakta güçlük, kişilik-davranış değişiklikleri, dili kullanmada ve konuşulanları anlamada bozukluk, yol bulamama, aritmetik yapamama, içe kapanma, canlı hayaller görme de demansın belirtileri olabilir. Tüm bu belirtiler beynin etkilenme, küçülme yerine göre ortaya çıkar. Ayrı ayrı veya birarada da olabilir.

Demans Kimlerde Sıklıkla Görülür ve Kimler Risk Altındadır?

Ailede demansı olan birey olması, beyin damar hastalığı için risk faktörleri (yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, şeker hastalığı) olması, sık kafa travması geçirmek, düşük eğitim seviyesine sahip olmak, en önemlisi de ileri yaş (>80) demans için risk faktörleridir.

Demans Teşhisinde Neler Yapılır?

İlk önce hasta ve mutlaka onu iyi gözlemleyen yakını ile görüşme yaparız. Hayatında nelerin değiştiğini, neleri unuttuğunu sorgularız. Daha sonra bazı şekiller ile hafızasını test ettiğimiz, sayılarla ne kadar eskisi gibi işlem yapabildiğini, şekilleri kopyalama becerisi ve daha birçok beyin işlevini kontrol ettiğimiz testlerimizi uygularız.

Biz bu testlere nöropsikolojik testler diyoruz. Mutlaka her hastada tedavi edebileceğimiz unutkanlık sebebi olabilecek tiroid hormonlarına ve vitamin B12 düzeyine bakarız. Demans olduğuna kanaat getirdik ise veya muayenemizde bizi endişe ettirecek bulgumuz varsa Beyin MR’ıisteriz.

Beyinde bir küçülme var mı ya da neresinde küçülme olduğunu inceleriz. Demans hastalarında ayrıca PET dediğimiz beynin çalışmasını gösteren tetkikler de kullanılabilir. Beynin işlevlerinin azaldığı bölgelerde bu tetkiklerde de parlamanın azaldığı gözlenir. Bu şekilde tanımız desteklenmiş olur.